Diabetes: welke supplementen passen erbij?

Diabetes: de pandemie van het moderne bestaan

De Wereld Gezondheidsorganisatie noemt het een van de 'belangrijkste doodsoorzaken ter wereld': diabetes. Het is een wereldwijde pandemie en ongetwijfeld een van de gevaarlijkste pandemieën die de mensheid na de Tweede Wereldoorlog heeft gekend.

Om u een idee te geven: er zijn ongeveer 61 miljoen mensen in Europa die lijden aan diabetes. Wereldwijd gaat het om 537 miljoen mensen; en die getallen blijven oplopen: het aantal personen met diabetes is de afgelopen twee jaar gestegen met 74 miljoen (1).

En dat heeft een reden: diabetes type 2, dat meer dan 90% van de ziektegevallen vertegenwoordigt, is in hoge mate gerelateerd aan een zittend leven in combinatie met een te vette en te suikerrijke voeding.

Normaliter is het zo dat de bloedsuikerspiegel in het bloed op een natuurlijke manier stijgt nadat we via de voeding koolhydraten binnen hebben.

Op dat moment begint de alvleesklier met de aanmaak van insuline, een hormoon dat cellen in staat stelt de glucose te 'vangen' uit het bloed en vervolgens te gebruiken. Het teveel aan suiker kan worden opgeslagen in de lever en in de vetcellen.

Wanneer we ouder, maar vooral wanneer we te vet en te suikerrijk eten, worden de cellen resistent voor insuline. Dit is noemen we het eerste stadium van diabetes type 2.

De alvleesklier reageert hierop door de insulineaanmaak omhoog te schroeven om het niveau van het bloedsuiker te verlagen: Dit noemen we het tweede stadium van diabetes type 2.

Passen we onze eetgewoonten niet aan, dan raakt de alvleesklier na een paar jaar uitgeput. Het orgaan kan dan niet meer voldoende insuline aanmaken: dit is het derde stadium van diabetes type 2.

Klassieke behandelingen van diabetes type 2

De eerste behandelingen die men kan toepassen bij diabetes type 2 liggen voor de hand (2):

• een einde maken aan het zittende leven door de fysieke activiteit te verhogen. Dit doet men niet alleen om het calorieverbruik te verhogen (om gewicht te verliezen), maar ook om de spiercellen aan te zetten tot een hogere suikeropname uit het bloed, wat leidt tot een lagere bloedsuikerspiegel (3);
• het voedingspatroon gezonder en evenwichtiger maken en kiezen voor voeding die minder vet en minder toegevoegde suikers bevat. Een ideaal voedingspatroon voor deze verandering is het mediterrane dieet (4).

Leiden deze stappen op het gebied van voeding en beweging er niet toe dat de bloedsuikerspiegel daalt, dan stappen artsen meestal over op een medicamenteuze behandeling in de vorm van tabletten of injecties.

Welke voedingssupplementen zijn er om de bloedsuikerspiegel te laten dalen?

Om deze ware pandemie en de daaraan gerelateerde symptomen een halt toe te roepen richten onderzoekers zich sinds een paar jaar in toenemende mate op planten die in de traditionele geneeskunst wereldwijd worden gebruikt om de bloedsuikerspiegel te laten dalen.

Gember en de bloedsuikerspiegel

Van gember is bekend dat het bijdraagt aan de regulering van het bloedsuikergehalte. Verschillende onderzoeken lijken aan te tonen dat gember dankzij zijn gehalte aan gingerolen een remmend effect heeft op alfa-amylase en alfa-glucosidase. Trouwens, gember zou de aanmaak van insuline moduleren en zou de gevoeligheid van cellen voor insuline verbeteren. Om die reden onderzoeken wetenschappers het potentieel van gember als mogelijke ondersteuning in de strijd tegen diabetes (5-7).

Bloedsuikerverlagende effecten van supplementen met fenegriek

Het wordt al eeuwenlang gebruikt in de traditionele geneeskunst: fenegriek. Ook deze plant wordt onderzocht vanwege de bloedsuikerverlagende effecten. Het lijkt erop dat 4-hydroxyisoleucine, een van de werkstoffen van de plant, verantwoordelijk is voor het effect op insuline (8-9).

Fenegriek kan op die manier bijdragen aan het in stand houden van een gezonde bloedsuikerspiegel.

De invloed van Gymnema sylvestre op de alvleesklier

Australië, Japan, Vietnam: in vele Aziatische landen en landen in Oceanië wordt Gymnema sylvestre gebruikt in de traditionele geneeskunst. Ook in de ayurvedische geneeskunde is het geen onbekende.

Deze kruipplant staat bekend om haar bijdrage aan de beheersing van het lichaamsgewicht. Het helpt eveneens bij de stofwisseling van vetten en koolhydraten. De plant wordt door artsen vooral bestudeerd vanwege de weldadige effecten op de alvleesklier. Het lijkt erop dat de werkstoffen van de Gymnema sylvestris het herstel bevorderen van de bèta-cellen, oftewel de cellen die betrokken zijn bij de aanmaak van insuline. Dat is de reden dat de plant veelbelovend is bij de behandeling van diabetes type 2, met name wanneer deze ziekte zich reeds in een gevorderd stadium bevindt (10-11).

De vele weldadige effecten van Berberis voor diabetici

Planten uit de familie van de Berberis, zoals de zuurbes, bevatten berberine, een alkaloïde die grondig is onderzocht vanwege zijn antioxidatieve effecten, maar ook vanwege de vetverlagende en bloedsuikerverlagende effecten.

Zo zijn er verschillende onderzoeken waarin men een behandeling heeft getest op basis van Berberis bij diabetici. Men heeft ontdekt dat de plant bijdraagt aan het afbraak van glucose, dat het stimulerend werkt voor de afscheiding van insuline en dat het de bloedsuikerverlagende effecten van insuline verbetert (12-13).

Wat kan een supplement met Banaba voor u doen?

De Banaba, oftewel de Lagerstroemia indica wordt al eeuwenlang in de traditionele Aziatische geneeskunst toegepast in de vorm van thee of een extract. Men past het toe om af te vallen of de bloedsuikerspiegel te reguleren. Onlangs is in onderzoeken aangetoond dat de weldadige effecten van banaba, waaronder de alom bekendeondersteuning van de glucosestofwisseling, te danken is aan de stof corosolzuur.

Sinds de jaren 2000 zijn er dan ook tal van studies uitgevoerd om het potentieel van de Aziatische plant te onderzoeken voor de behandeling van diabetes en de bijbehorende complicaties.

Uiteraard vraagt u altijd eerst het advies van uw arts voordat u start met een kuur van een voedingssupplement naast uw gebruikelijke medicatie.