Het verouderingsproces omkeren: een stof die dit fenomeen dichterbij brengt

De afgelopen jaren is er gelukkig veel vooruitgang geboekt en begrijpen we steeds beter welke verschillende mechanismen het aftakelingsproces beïnvloeden en wat we kunnen doen om het proces zoveel mogelijk tegen te gaan. Een team van onderzoekers heeft zelfs een manier gevonden om dit vermogensverlies om te keren dankzij een stof die de groei van nieuwe bloedvaten bevordert.

Voordat ze met dit briljante experiment van start gingen, noteerden de auteurs van de studie de twee volgende punten:

• Wanneer we ouder worden, neemt de hoeveelheid NAD (nicotinamide adenine dinucleotide) in het menselijk lichaam af doordat de aanmaak afneemt en de afbraak van de stof versneld plaatsvindt (1-3). NAD is een belangrijk co-enzym dat in het menselijk lichaam een rol speelt bij tal van cellulaire processen (4).
• Men heeft ontdekt dat NAD de genen activeert die verantwoordelijk zijn voor de aanmaak van sirtuïnes (5-7), oftewel de eiwitten die zich aan de binnenkant van de bloedvatwanden bevinden en die in verschillende onderzoeken in verband zijn gebracht met veroudering van de spieren. Net als het NAD-gehalte, neemt het sirtuïnegehalte af met het ouder worden. . Deze afname is dramatisch, want de sirtuïnes, ook wel 'eiwitten van de lange levensduur'genoemd, zijn betrokken bij tal van mechanismen. Ze komen overal in ons lichaam voor. Sirtuïne is betrokken bij verscheidene complicaties die gerelateerd zijn aan veroudering (hartproblemen, neurologische aftakelingsziekten etc. ).

De onderzoekers hadden verschillende vragen.

1) Hoe komen we erachter of de daling van het sirtuïnegehalte in de bloedvaten verantwoordelijk is voor de daling van het uithoudingsvermogen?

Om deze vraag te kunnen beantwoorden, schakelden de onderzoekers bij jonge muizen van 6 maanden oud het gen SIRT1 uit. Dit gen codeert de sirtuïne bij zoogdieren. In theorie zouden deze muizen zonder dit gen een zeer beperkte activiteit van sirtuïnes moeten vertonen in hun bloedvaten.

Twee maanden na deze interventie constateerden de onderzoekers bij de muizen een afname van de dichtheid van de haarvaten in verhouding met normale muizen van die leeftijd. Ze constateerden ook dat de behandelde muizen, in verhouding met de niet-behandelde muizen, slechts de helft van de afstand aflegden.

2) Wat zou er gebeuren indien men de hoeveelheid sirtuïnes bij ouder wordende muizen zou verhogen? Zou dat hun uithoudingsvermogen te verbeteren?

Als een afname van de activiteit van sirtuïnes het uithoudingsvermogen vermindert, zou men dan het uithoudingsvermogen kunnen vergroten door de hoeveelheid sirtuïnes te vergroten? En zou een verhogen van het sirtuïnegehalte leiden tot een hogere dichtheid van de capillaire vaten? De onderzoekers zagen zich geconfronteerd met een nieuwe uitdaging, want hoe konden ze dit verifiëren? Hoe kon men de hoeveelheid sirtuïnes in de bloedvaten vergroten?

De wetenschappelijke literatuur laat zien dat een supplementinname van NAD niet de meest geschikte oplossing is voor dit probleem, aangezien dit molecuul niet als zodanig wordt opgenomen door het lichaam. De onderzoekers deden een beroep op een molecuul dat niet-alleen dor de darmwand kon dringen, maar in ons lichaam ook nog eens werd omgezet in NAD. Dit is wat we noemen een voorloper (of precursor). . De meest directe precursor van NAD is NMN (nicotinamide mononucleotide) en het is dan ook deze stof die de onderzoekers gebruikt hebben voor hun onderzoek.

Ze behandelden de dieren 2 maanden lang met NMN en na aan het eind ontdekten ze dat de dichtheid van de capillaire vaten even groot was dan die van hun jongere soortgenoten. Wat het uithoudingsvermogen betreft, constateerden ze een verbetering van de prestaties met 56 tot 80% ten opzichte van de prestaties van hun leeftijdgenoten. Vervolgens heeft men vergelijkbare resultaten geconstateerd bij muizen van 32 maanden, hetgeen overeenkomt met een leeftijd van 80 jaar bij mensen!

Deze observaties maakten de onderzoekers zeer enthousiast. Ze begonnen direct met het in kaart brengen van de mogelijkheid om spierweefsel te herstellen tijdens het verouderingsproces van de mens. Een dergelijke interventie zou de ouderdomseffecten kunnen bestrijden en ouderen minder kwetsbaar maken door valpartijen, osteoporose en andere invaliderende situaties te verminderen. “Er bestaat in elk geval een wisselwerking tussen de spieren en de botten”, aldus een van de auteurs, Leonard Guarente. Het verlies van spiermassa kan leiden tot een verlies aan botmassa. »

We gaan nog een stapje verder: wat moeten we weten over NAD?

Welke verschillende voorlopers van NAD zijn er?

Er bestaan in ons lichaam drie verschillende manieren om NAD aan te maken. In elk van deze manieren wordt er gebruik gemaakt van verschillende voorlopers. Elk van deze voorlopers kan worden ingezet om het NAD-gehalte te verhogen.

a) De-novo-synthese.

Het organisme kan tryptofaan, een essentieel aminozuur dat we binnenkrijgen via de voeding, met behulp van verschillende stappen omzetten in NAD.

b) De Preiss-Handler-route

Het lichaam kan niacine (NA), een vitamine B3-vorm die voorkomt in onze voeding, omzetten in nicotinamide mononucleotide (NMN), dat vervolgens weer omgezet kan worden in NAD.

c) De 'salvage pathway'

Het lichaam is in staat opnieuw NAD-moleculen aan te maken met behulp van (NAM) en nicotinamide riboside (NR), twee voorlopers van NAD die tevens restproducten zijn van de afbraak van NAD. Om die reden wordt dit de 'salvage pathway' genoemd ('salvage' betekent 'redding'). NR en NAM worden omgezet in nicotinamide mononucleotide (NMN) voordat ze definitief worden omgezet in NAD.

Waarom niet gewoon een NAD-supplement innemen?

Onderzoek heeft aangetoond dat NAD in de dunne darm wordt afgebroken door de epitheelcellen (8). Het wordt omgezet in NMN door verschillende darmenzymen in een aantal stofwisselingsproducten, waaronder NR en NAM. Deze stofwisselingsproducten passeren de darmwand en worden afgevoerd naar de lichaamscellen. Daar worden ze opnieuw omgezet in NAD.

Een supplementinname van NAD is dan ook niet nutteloos, maar het verdient de voorkeur het lichaam direct te voorzien van de bouwstoffen NMN, NR en NAM. Zo omzeilen we de verschillende afbraakprocessen en aanmaakprocessen. De supplementen van NAD blijven nog steeds aantrekkelijk, omdat ze aanzienlijk goedkoper zijn dan de supplementen van de voorlopers.

In welke voeding vinden we de voorlopers van NAD?

Voor de de-novo-synthese geldt dat het lichaam tryptofaan nodig heeft. De beste bronnen hiervoor zijn volkoren rijst, vlees, melkproducten, eieren, soja-eiwitten, pinda's, peulvruchten en noten.

We vinden nicotinamide riboside (NR) in melk (9), maar de beste bronnen voor voorlopers van NAD zijn rauwe, onbewerkte producten (plantaardig of dierlijk). Het verteringsstelsel van de mens kan beschikken over een uitgekiende darmflora. Het breekt NAD af dat afkomstig is van andere organismen. Van de bestanddelen die overblijven na deze afbraak, kan het lichaam nieuwe NAD aanmaken via de salvage pathway (10).

Hoe kunnen we het NAD-gehalte verhogen?

1) Door de supplementinname van voorlopers van NAD

NA (niacine) is een bekende voorloper van NAD, maar deze stof veroorzaakt vaak 'flushes' (plotselinge vaatverwijding) in het gezicht en de hals (11), vooral wanneer men pas begonnen is met de supplementinname. Voor wat betreft NAM (nicotinamide): daarvan staat vast dat het omgezet kan worden in NAD. Het zou de toename van de activiteit van sirtuïnes kunnen moduleren (12). De volgende 2 vormen verdienen de voorkeur:

• NR (nicotinamide riboside), dat doeltreffender werkt dan NAM en NA voor wat betreft de aanmaak van NAD. Het is wel wat prijziger, maar het wordt heel goed verdragen (13). We vinden het als supplement van nicotinamide riboside verpakt in capsules van 125 mg.
• NMN (nicotinamide mononucleotide), de meest directe voorloper van NAD. Het is geen toeval dat we hier ook de stof noemen die de onderzoekers gebruikten tijdens hun studie: het wordt beschouwd als veruit de beste voorloper van NAD. Het is niet gemakkelijk te verkrijgen, maar u vindt het bij de supplementen ter bevordering van de levensduur (verpakt in capsules van 50 mg in het supplement van NMN van Supersmart). Dit supplement werd al snel het meest gewilde product voor mensen die het verouderingsproces willen vertragen, ondanks de relatief hoge prijs.

Al deze producten zijn vitamine B3-vormen. Deze vitamine is essentieel voor onze lichaamscellen. Een tekort hieraan komt veel voor en uit zich in jeuk, gebrek aan eetlust, vermoeidheid en stemmingswisselingen.

2) Door meer te bewegen en ons voedingspatroon te verbeteren.

De auteurs van de studie uit dit artikel hebben ontdekt dat fysieke activiteit de groei van nieuwe bloedvaten lijkt te stimuleren en de spiermassa een boost zou geven. Op het moment dat de onderzoekers echter het gen SIRT1 uitschakelden in de endotheelcellen, en de muizen onderwierpen aan een looptraining van 4 weken, constateerden ze dat de activiteit alleen niet leidde tot meer spiergroei dan normaal.

Andere studies hebben aangetoond dat er een link is tussen fysieke activiteit en de stijging van het NAD-gehalte (14), net als calorierestrictie (CR) (15). Beide factoren worden in verband gebracht met de verlenging van de levensduur. Vetrijke voeding lijkt echter precies het tegenovergestelde te veroorzaken (16-17): een versnelde achteruitgang op de langere termijn...

Belangrijkste punten van dit artikel

• De toediening van NMN bij oudere muizen vergroot de dichtheid van de capillaire vaten en leidt tot een aanzienlijke verbetering van de sportieve prestaties.
• NMN wordt in het menselijk lichaam omgezet in NAD, een co-enzym waarvan de aanmaak afneemt naarmate we ouder worden. Het speelt een rol in de codering van bepaalde proteïnes, de zogenaamde sirtuïnes, die onmisbaar zijn voor een goede werking van de bloedvaten en de spieren.

Zullen we op een dag in staat zijn het verouderingsproces om te keren? En kunnen we daar dan allemaal van profiteren? Een ding is zeker : de studie betekent een keerpunt in deze hartstochtelijke zoektocht naar onsterfelijkheid en toont aan dat de grenzen van onze levensduur nog altijd kunnen worden opgerekt. Dat kan alleen indien we ons nu realiseren welke nieuwe obstakels dit verlangen in de weg staan: de oneindige industrialisering van ons eten en de algehele, stressvolle levensstijl die we onszelf opleggen.